Trình chiếu
Bài trình chiếu rất phổ biến hiện nay, không chỉ là công cụ hỗ trợ việc dạy học, mà còn là công cụ thuyết trình của học sinh. Do vậy, việc nắm vững và đảm bảo các nguyên tắc thiết kế bài trình chiếu là rất quan trọng nhằm việc giảng dạy tốt hơn, đồng thời có thể hướng dẫn học sinh, từ đó phát triển năng lực sử dụng ICT cho học sinh.
Công cụ thiết kế bài trình chiếu
1. Microsoft powerpoint
Đây là ứng dụng rất phổ biến, gần như là sự lựa chọn hàng đầu cho việc thiết kế bài trình chiếu. Các thao tác cơ bản trong sử dụng Powerpoint được trình bày trong video bên cạnh.
Hiện nay, bên cạnh phần mềm powerpoint được cài đặt vào máy tính và sử dụng offline, một số tính năng mới đã được phát triển cũng hỗ trợ rất nhiều trong việc sử dụng phần mềm này:
Powerpoint online: cho phép sửa chữa, xem và trình chiếu trên trang web. Các tính năng cũng tương tự bản offline, tuy không đầy đủ bằng, nhưng điểm đặc biệt là nhiều người có thể chỉnh sửa cùng lúc theo thời gian thực.
Ứng dụng powerpoint cho thiết bị di động: hỗ trợ việc xem, chỉnh sửa và trình chiếu từ thiết bị di động. Hiện nay, chỉ cần một sợi cable chuyển đổi từ cổng lightning (của Apple) hoặc USB-C ra HDMI hoặc VGA là có thể trình chiếu powerpoint từ thiết bị di động mà không cần máy tính.
Ứng dụng powerpoint remote trên các thiết bị đeo tay (đồng hồ thông minh): giúp chuyển slide từ trên đồng hồ của mình.
2. Google slides
Tính năng của Google slides ít hơn Powerpoint, đồng thời không cung cấp phần mềm offline cài trên máy tính. Tuy nhiên việc chỉnh sửa online theo thời gian thực khá tiện lợi, nhanh hơn Powerpoint, cung cấp một công cụ hợp tác rất hữu ích.
3. Apple Keynote
Đây là ứng dụng do Apple cung cấp, chạy trên các hệ điều hành của Apple như MacOS, iOS, iPadOS. Tốc độ làm việc nhanh hơn Powerpoint (phiên bản cho MacOS), tuy nhiên ít thông dụng và ít tính năng hơn.
Nguyên tắc của bài trình chiếu
1. Nguyên tắc về bố cục
Sắp xếp và khoảng trắng (proximity and white space): các đối tượng tương tự được sắp xếp gần nhau, các nhóm có khoảng cách phù hợp. Có thể sử dụng Design ideas để thiết kế bố cục.
Canh lề (alignment): xét đến lề trang, lề giữa các object.
Độ tương phản (contrast): màu sắc vật, kích thước vật, font chữ nhằm làm nổi bật đối tượng.
Sự lặp lại (repetition): giữa các slide cần sử dụng cùng bảng màu (color padlet), header style cố định
2. Nguyên tắc về màu sắc
Nguyên tắc phối màu sử dụng trong Powerpoint được trình bày trong video của kênh The Blue bên cạnh.
Tuy nhiên, trong việc soạn thảo bài giảng, việc đòi hỏi giáo viên phải tự phối màu là khá khó khăn, do giáo viên cần phải chú tâm đến nội dung bài giảng. Do vậy, giáo viên nên tải sẵn bộ màu từ trang web: https://colorhunt.co. Khi sử dụng, giáo viên dùng Eye dropper để chọn màu.
Quy tắc phối màu cho bài trình chiếu: tông màu chủ đạo 60%; tông màu bổ sung 30%; các tông màu trang trí 10%.
3. Nguyên tắc về font chữ
Kiểu font chữ: tiêu đề có thể sử dụng font chữ có chân, tuy nhiên phần nội dung bắt buộc dùng font chữ không có chân.
Kích thước: phần nội dung khoảng 24-32 pt, tiêu đề có kích thước 32-42 pt.
Hiệu ứng chữ: in đậm, in nghiêng, đổi màu, highlight để nhấn mạnh các điểm quan trọng.
Số lượng font chữ: tối đa 3 font chữ.
4. Nguyên tắc về hiệu ứng
Đảm bảo các nguyên tắc: kiểu hiệu ứng phù hợp, tốc độ hiệu ứng vừa phải, không có quá nhiều hiệu ứng gây xao nhãng.
Việc thiết kế powerpoint thoả tất cả các nguyên tắc trên đòi hỏi tính chỉn chu cao, do vậy giáo viên có thể sử dụng các template có sẵn trên 9Slide hoặc Canva, lựa chọn template phù hợp các nguyên tắc và định hướng của giáo viên.
Slide dưới đây tuy đơn giản nhưng thoả mãn các yêu cầu về bố cục, màu sắc (với màu vàng nhạt là chủ đạo, bên cạnh màu hồng và xanh ngọc), font chữ (không chân, kích thước vừa đủ, có nhấn mạnh).
